Gebitsproblemen
Het normale gebit van een konijn
Het konijn heeft 2 paar snijtanden en in totaal 20 kiezen. Hoektanden heeft het konijn echter niet. Wat bijzonder is bij de haasachtigen is dat ze 2 stifttanden hebben. Dit zijn kleine snijtanden die achter de “normale” snijtanden in de bovenkaak zitten.
De tanden en kiezen van het konijn groeien het hele leven door. Bij een normaal gebit slijten deze netjes af. Bij het normale gebit vallen de snijtanden van de bovenkaak voor de snijtanden van de onderkaak. De snijtanden van de onderkaak komen tegen de stifttanden aan.
Bij een verkeerde stand van de tanden kunnen er problemen ontstaan waaronder olifantstanden en haken op de kiezen.
-
Definitie en oorzaak - Olifantstanden
Doorgegroeide/te grote/scheve snijtanden.
Oorzaken van olifantstanden kunnen zijn:
Verkeerde voeding
Er bestaan verschillende soorten konijnenvoer. Het is belangrijk dat je de juiste voeding geeft. De juiste voeding bestaat uit krachtvoer en hooi. Hooi helpt bij het afslijten van de tanden. Bij een tekort aan hooi zullen de tanden onvoldoende slijten. Het gevolg is dat de snijtanden doorgroeien. Dit kan zelfs zo erg worden dat ze de neus in groeien.
Trauma
Wanneer er een tand door een trauma verloren/kapot gaat, kan deze na enige tijd weer terug groeien. Als de tand terug groeit kan deze in een afwijkende stand gaan staan. Soms groeien de tanden niet terug. De tegenoverliggende snijtand slijt dan niet af en zal dan blijven groeien. Dit kan tot olifantstanden leiden.
Ook als er fracturen in de kaak zijn ontstaan en de positie van de snijtanden veranderd is, kunnen deze niet goed afslijten en blijven deze groeien.
Erfelijkheid
Olifantstanden kunnen ook genetisch zijn. Een genetische afwijking die bij konijnen voorkomt is dat de onderkaak te lang is. Hierdoor kunnen de tanden niet afslijten en ontstaan er lange tanden.
* Niet kunnen eten
* Spelen met eten
* Speekselen
* Oog- en neusuitvloeiing
* Verhoogde traanproductie
* Zwellingen aan de kop door abcessen
* Slechte conditie en slechte vacht
* Diarree, verstopping
* Vermageren
Ten gevolgen van het niet eten, krijgt het konijn een stil liggende darm. Dit is erg schadelijk voor het konijn. (Secundair atoniesyndroom)
De diagnose is te stellen door middel van een goede bekinspectie.
Te lange snijtanden kunnen door de dierenarts korter gemaakt worden. Dit kan gedaan worden door middel van slijpen of knippen. (knippen wordt afgeraden i.v.m. splijten van de snijtanden. Er kan ook gekozen worden voor het trekken van de snijtanden. Dit wordt gedaan door de dierenarts wanneer de stand van de tanden zo is veranderd dat het geen zin zou hebben om ze te slijpen. De tanden zouden dan steeds opnieuw doorgroeien en geslepen moeten worden.
Om herhaling te voorkomen moet in de toekomst de juiste voeding worden gegeven. Vooral hooi om de tanden goed te laten slijten!
Olifantstanden kunnen niet altijd voorkomen worden. Wat belangrijk is, de tanden van het konijn in de gaten te houden. Mochten ze te ver groeien ben je er op tijd bij.
Goede voeding is belangrijk. Geef het konijn niet te veel krachtvoer maar voldoende hooi (beter te veel hooi dan te weinig)
Definitie en oorzaak - haken op de kiezen
Bij deze aandoening zijn er haken op de kiezen ontstaan. In de bovenkaak groeien de haken naar wangzijde en in de kiezen in de onderkaak naar de tongzijde.
De oorzaak van deze aandoening is het niet goed afslijten van de kiezen. Het gevolg is het ontstaan van haken. De kiezen van het konijn groeien van nature naar binnen. Dit heeft als gevolg dat de kiezen in de bovenkaak haken krijgen die naar buiten groeien en de kiezen in de onderkaak haken krijgen die naar binnen groeien. Zoals op de afbeelding is te zien:
Het niet goed afsluiten van de kiezen gebeurd net als bij olifantstanden door verkeerde voeding.
-pijn
-minder of stoppen met eten
-speekselen, door irritatie van de punt van de haak in de wang. Als gevolg zie je een natte kin bij deze konijnen.
-Kale plekken rond de kin, doordat het konijn zich veel gaat wassen door het speekselen.
-Blauwe kring tong. Dit komt doordat er ook haken naar binnen groeien naar de tong.
-Beschadigde wangen.
De diagnose is te stellen aan de hand van een goede bekinspectie. Dit kan worden gedaan door gebruik te maken van een otoscoop(=oorkijker) met een speciaal opzetstukje.
De behandeling bestaat uit het wegknippen van de haken met een speciale tang en vervolgens de kiezen slijpen tot net boven het tandvlees.
Om deze aandoening te voorkomen is een goed voeding van belang.
De voeding moet voldoende calcium bevatten. Bij onvoldoende calcium krijgt het konijn botontkalking. Hierdoor zitten de kiezen losser in het kaakbot en nemen sneller een verkeerde stand. Dit heeft tot gevolg dat de kiezen verkeerd slijten.
Daarnaast kunnen het beste als standaard voer bikskorrels en hooi worden gegeven. Bikskorrels om te zorgen dat het konijn compleet voer krijgt en niet gaat selecteren. Hooi om de kiezen goed af te laten slijten.
Geschreven door Rachel en Emma
